فهرست میراث جهانی یونسکو در ایران
میدان نقشجهان اصفهان
با شنیده شدن نام اصفهان بیشک اولین بخشی که از این شهر به ذهن میرسد، میدان نقشجهان این شهر زیباست. اما تنها زیبایی این میدان نبوده که آن را به یکی از اصلیترین جاذبههای گردشگری اصفهان بدل ساخته بلکه تاریخ و شکوه آن بیش از باقی جوانب موردتوجه است.
میدان نقشجهان در شمال اصفهان و در مجموعه دولتخانه صفوی قرار دارد، در شرق میدان، خیابان حافظ و در غرب خیابان سپه و جود دارد و این خیابان به محور اصلی و تاریخی چهارباغ عباسی ختم میشود.
بازارهای دور میدان، بهصورت شبکه ای پیاده، به بافت تاریخی اصفهان، میدان عتیق ختم میشوند. طول این میدان از شمال به جنوب بالغبر ۵۰۰ متر و عرض آن حدود ۱۶۵ متر است.
در قرن یازدهم هجری این میدان یکی از بزرگترین میدانهای جهان و در دوره شاهعباس و جانشینان او محل بازی چوگان و رژه ارتش و چراغانی و محل نمایشهای مختلف بوده است. دو دروازه سنگی چوگان بجای مانده از آن دوره در شمال و جنوب میدان، از عظمت دیرین آن حکایت میکند.
این میدان تاریخی و ارزش مند در سال ۱۳۸۵ با شماره ۱۱۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و بخشی از نخستین آثار ثبت شده ایرانی در این فهرست شد.
تخت جمشید شیراز
تخت جمشید که بانام های پارسه و یا پرسپولیس نیز شناخته می شود، یکی از اصلی ترین مکان ها و جاذبه های گردشگری ایران و شیراز بشمار آمده و همچنین قدمت و تاریخ ایران را به رخ جهانیان می کشد. این بنای بجای مانده از گذشتگان یکی از باشکوه ترین بنا های ایران باستان، بویژه هخامنشیان بوده و عزمت و شکوه آن سرشار از نشانه های معماری زیبای ایران باستان است.
محوطه پارسه یا تخت جمشید، باقیمانده یک تمدن بزرگ چند هزار ساله است که یکی از کاریزماتیک ترین تمدن های خاورمیانه به شمار می رود. این مکان طی سالیان متمادی، پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران بوده و در دوران زماداری داریوش بزرگ، خشایار شاه و اردشیر اول بنا شده و بیش از ۲۰۰ سال آباده بوده است.
همه روزه افراد بسیاری از نقاط مختلف جهان برای بازدید این عظمت و شکوه پادشاهی هخامنشیان به این نقطه سفر می کنند.این مکان در سال ۱۹۷۹ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و نخستین اثر ثبت شده ایران در این فهرست است.
تخت سلیمان آذربایجان غربی
آتشکده آذر گشسپ یا تخت سلیمان، یکی از آثار معروف و جهانی ایران بوده که در نزدیکی تکاپ استان آذربایجان غربی واقع شده است. این مجموعه که یادگار به جای مانده از تاریخ چند هزار ساله است تا سال ۶۲۴ میلادی بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی و عبادتگاهی ساسانیان بوده و با حجوم رومیان ویران شده است.
این اثر تاریخی و زیبا در سال ۲۰۰۳ به عنوان چهارمین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و سالانه میلیون ها گردشگر از نقاط مختلف جهان برای بازدید از این میراث گذشتگان به این منطقه سفر می کنند.
ارگ بم کرمان
شاید بیشتر افراد استان کرمان و شهر بم را با نام ارگ تاریخی، بزرگ و خشتی آن بشناسند. سازه ای که به بزرگترین بنای خشتی جهان معروف شده و قلب تپنده گردشگری این شهر بشمار می آید. ارگ تاریخی بم در تاریخ ۱ فروردین سال ۱۳۴۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و همچنین شهر بم نیز به عنوان اولین شهر ایران در سال ۲۰۰۴ در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
لازم به ذکر است که در سال ۱۳۸۲ ارگ تاریخی بم به سبب وقوع زلزله در این شهر، آسیب جدی دید و پس از آن سازه ای با همان سازه و شکل به نام ارگ جدید بم ایجاد شد.
پاسارگاد شیراز
مجموعه عظیم و تاریخی پاسارگاد، ششمین اثر ایران بوده که در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این مجموعه عظیم و زیبا یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگرانی است که به استان فارس و شهر شیراز سفر می کنند.این مجموعه یکی از مجموعه های باشکوه بجای مانده از حکومت هخامنشیان بوده و در برگیرنده سازه هایی مانند آرامگاه کوروش کبیر، باغ سلطنتی، کاخ دروازه، پل و بسیاری دیگر است.
پاسارگاد در سال ۲۰۰۴ توسط یونسکو در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و امروزه به عنوان یکی از جاذبه های تاریخی ایران و جهان آوازه بسیاری دارد.
گنبد سلطانیه زنجان
شناخته شده ترین مقصد گردشگری استان زنجان، گنبد سلطانیه بوده که بلند ترین نمای آجری جهان به شمار می رود. در خصوص این گنبد دیدنی در کتابهای تاریخ ایران و تاریخ هنر و معماری بسیار می خوانیم.
در سال ۲۰۰۵ این گنبد در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. گنبد سلطانیه یکی از معروف ترین سازه های آجری جهان بوده و همچون سانتا ماریا در فلورانس ایتالیا، نامی شناخته شده برای علاقمندان به دنیای هنر و معماری است.
این گنبد در واقع مقبره محمد خدابنده الجایتو بوده که در قرن سیزدهم میلادی در شهر سلطانیه که روزگاری، پایتخت ایلخانیان بوده بنا شده و تا کنون نیز پا برجا مانده است.
